Γράφει η Βάνα Καραχάλιου, Ψυχολόγος - Παιδαγωγός Προσχολικής Ηλικίας / Ειδική Παιδαγωγός
Συνηθίζουμε να πιστεύουμε ότι, αν κάνουμε συνεχώς παρατηρήσεις στο παιδί μας για κάτι που δεν αποδεχόμαστε σε αυτό, το παιδί μας θα αλλάξει και θα βελτιωθεί. Στην ψυχοθεραπευτική πράξη, όμως, μαθαίνουμε το εξής “παράδοξο”: σημαντική προϋπόθεση για να αλλάξουμε αυτά που επιθυμούμε στον εαυτό μας, είναι να τα αναγνωρίσουμε και να τα αποδεχτούμε.
Πάμε, λοιπόν, να δούμε μερικές περιπτώσεις, στις οποίες δεν εκφράζουμε αποδοχή και ίσως να μην τις είχαμε σκεφτεί.
Επικροτώντας συνεχώς το αποτέλεσμα: Μπράβο!!
Για να σκεφτούμε μια στιγμή τι είναι το “μπράβο”; Το μπράβο αποτελεί κριτική, αλλά θετική κριτική και έχει στόχο να επιβραβεύσει το πόσο καλά τα κατάφερε κάποιος. Αυτό σημαίνει ότι η κριτική αυτή μπορεί να γίνει αρνητική ανά πάσα στιγμή ή να πούμε “Μμμ τα καταφέρνεις και καλύτερα”. Τα παιδιά μας, όμως, έχουν ανάγκη να θαυμάζουμε τις ποιότητές τους, ακόμα και αν δεν τα καταφέρνουν και τόσο καλά. Ποιες ποιότητες, λοιπόν, εκφράζουν τα παιδιά; Υπομονή, επιμονή, θάρρος, χιούμορ, γενναιοδωρία και πολλά άλλα.
Την επόμενη φορά, λοιπόν, που το παιδί σας θα περιμένει τη σειρά του ή να τελειώσετε ένα τηλεφώνημα, θα πείτε: “Τι υπομονή έχεις! Πόσο σε καμαρώνω!”. Δεν υπάρχει κανένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα, υπάρχει, όμως, μια ποιότητα που εκφράζεται. Και τώρα αναρωτιέστε: “Μα καλά, δε θα του πω μπράβο;”. Την επόμενη φορά που το παιδί σας θα έχει επιτύχει κάτι, ρωτήστε το “Πώς ένιωσες;” κι όταν αυτό σας πει “καλά” ή “τέλεια”, τότε είναι η ώρα να του πείτε: “Μπράβο παιδί μου, χαίρομαι με τη χαρά σου!”.
Είναι, πραγματικά, πολύ σημαντικό να περάσουμε στα παιδιά το μήνυμα, ότι η αξία τους, δεν εξαρτάται από την απόδοσή τους. Και τι καταφέρνουμε με αυτό; Να μεγαλώσουμε ένα παιδί που θα ξέρει το ίδιο αν αξίζει και δε θα βασίζεται στα μπράβο των άλλων ή στις εκάστοτε επιτυχίες για να αντλήσει αξία.
Τους λέμε συνεχώς τι πρέπει να κάνουν.
“Τα μάζεψες τα τετράδια σου;”, “Η τσάντα σου είναι έτοιμη;”, “Το μπουκαλάκι σου το πήρες;”, “Θα στο φέρω εγώ το φυλλάδιο που ξέχασες”.
Τα παιδιά μάς κοιτούν στα ματιά και προσπαθούν να καταλάβουν ποια είναι, αν αξίζουν ή όχι. Όταν συνεχώς οι αντιδράσεις μας είναι αυτές, τα παιδιά ακούν ότι, δεν τα καταφέρνουν καλά και ότι χρειάζονται συνεχώς κάποιον για να τα διορθώνει και να τα βελτιώνει. Αυτό που μαθαίνει, δηλαδή, το παιδί για τον εαυτό του είναι ότι δεν αξίζει. Και είναι πολύ σημαντικό να βλέπει στα μάτια μας ότι αξίζει! Θυμηθείτε! Πρέπει να είμαστε ένα βήμα πίσω από τις ανάγκες των παιδιών μας και όχι συνεχώς να προπορευόμαστε.
Την επόμενη φορά, λοιπόν, που το παιδί μας θα ξεχάσει κάτι, είναι απόλυτα υγιές να έρθει αντιμέτωπο με τις συνέπειες των πράξεών του. Προσοχή! Δε θα το τιμωρήσουμε εμείς για την ενδεχόμενη ασυνέπεια ή αμέλειά του, αλλά δεν είναι ανάγκη να είμαστε συνεχώς εκεί για να την προλάβουμε. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να παρέχουμε στα παιδιά μια ρουτίνα που είναι σχετικά σταθερή και προβλέψιμη, καθώς και δεξιότητες οργάνωσης, ώστε να νιώθουν ότι τα καταφέρνουν και από μόνα τους.
Η ανάγκη για αποδοχή είναι μια βαθιά ανθρώπινη ανάγκη, αλλά δεν είναι πάντα εύκολο να ανταποκριθούμε σε αυτήν, όταν δεν ξέρουμε τι ακριβώς ψάχνουμε.
Comments